0% VAT dla dostaw związanych ztransportem morskim

Od początku 2017 r. przewiduje się szersze niż obecnie stosowanie 0% stawki VAT w odniesieniu do produkcji okrętowej i komplementarnej. W związku z tym zostanie rozszerzony katalog jednostek pływających, dla budowy i wyposażenia których zastosowanie będzie miała stawka podatku VAT w wysokości 0%.

Obecne przepisy

W aktualnie obowiązujących przepisach o VAT typy statków objęte 0% stawką VAT są enumeratywnie wymienione w art. 83 ust. 1 pkt 1 lit. a)-g) ustawy o VAT. Jak z nich wynika, 0% stawkę stosuje się do:

1) pełnomorskich liniowców pasażerskich, pełnomorskich statków wycieczkowych i tym podobnych jednostek pływających do przewozu osób; pełnomorskich promów wszelkiego typu (PKWiU ex 30.11.21.0),

2) pełnomorskich tankowców do przewozu ropy naftowej, produktów przerobu ropy naftowej, chemikaliów oraz gazów skroplonych (PKWiU ex 30.11.22.0),

3) pełnomorskich chłodniowców, z wyłączeniem tankowców (PKWiU ex 30.11.23.0),

4) pozostałych statków pełnomorskich do przewozu ładunków suchych (stałych), z wyłączeniem barek morskich bez napędu (PKWiU ex 30.11.24.0),

5) pełnomorskich statków rybackich, pełnomorskich statków przetwórni oraz pełnomorskich pozostałych jednostek pływających do przetwarzania lub konserwowania produktów rybołówstwa (PKWiU ex 30.11.31.0),

6) pchaczy pełnomorskich (PKWiU ex 30.11.32.0),

7) statków szkolnych i badawczych rybołówstwa morskiego oraz statków ratowniczych morskich (PKWiU 30.11.33.0).

Ponadto 0% stawkę VAT stosuje się także do:

1) importu przez armatorów morskich środków transportu morskiego, rybołówstwa morskiego i statków ratowniczych morskich (CN 8901 10 10, 8901 20 10, 8901 30 10, 8901 90 10, 8902 00 10, ex 8905 90 10),

2) dostaw części do środków transportu morskiego, rybołówstwa morskiego i statków ratowniczych morskich, o których mowa w pkt 1, i wyposażenia tych środków, z wyłączeniem wyposażenia służącego celom rozrywki i sportu,

3) importu części do środków transportu morskiego, rybołówstwa morskiego i statków ratowniczych morskich, o których mowa w pkt 1, i wyposażenia do tych środków, z wyłączeniem wyposażenia służącego celom rozrywki i sportu.

Zmiany od 2017 r.

Ustawa o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych wprowadza zmiany do art. 83 ust. 1 pkt 1-4 ustawy o VAT. Nowe brzmienie oddaje możliwości wynikające z dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, ze zm.), w szczególności art. 148 (patrz ramka).

Ustawodawca rozszerzając katalog jednostek pływających, do których zastosowanie będzie miała 0% stawka VAT, uwzględnia ograniczenia wynikające z przepisów dyrektywy 2006/112/WE. Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu omawianej ustawy, zmiana ta jest korzystna dla przemysłu okrętowego, ponieważ budowanych jest wiele innych typów jednostek niż wymienionych w polskich przepisach, które nie korzystają z obniżonej stawki VAT. Jednocześnie ograniczenia te nie wynikają bezpośrednio z dyrektywy. W związku z tym rozszerzony zostanie katalog jednostek pływających, dla budowy i wyposażenia których zastosowanie będzie miała stawka VAT w wysokości 0%. Z uzasadnienia do projektu ustawy wynika, że dla przemysłu okrętowego najkorzystniejszym rozwiązaniem jest objęcie stawką VAT w wysokości 0% maksymalnie szerokiego zakresu tej produkcji.

W związku z tym od początku 2017 r. rozszerzony zostanie w ustawie o VAT wykaz jednostek pływających poprzez wskazanie jedynie przykładowego katalogu tych jednostek, przy czym obecne preferencje dla środków transportu morskiego, rybołówstwa morskiego i statków ratowniczych morskich nie będą ograniczone.

Jak wyjaśniono w uzasadnieniu do projektu, sformułowanie "jednostek do celów handlowych, przemysłowych" przeznaczonych do żeglugi na pełnym morzu, zawarte w art. 148 dyrektywy, ma znacznie szersze zastosowanie niż aktualnie obowiązujące przepisy ustawy o VAT. Przykładowo w chwili obecnej stawka VAT w wysokości 0% nie obowiązuje dla dostaw holowników, równocześnie obowiązując dla dostaw pchaczy pełnomorskich. Proponuje się zatem objąć tą stawką m.in. takie jednostki jak holowniki pełnomorskie czy lodołamacze pełnomorskie.

Jednocześnie zrezygnowano z warunku dostawy jednostek pływających na rzecz armatorów morskich, który nie wynika wprost z dyrektywy w sprawie VAT i powoduje ograniczenie w stosowaniu preferencyjnej stawki podatku VAT. Istotą tej preferencji jest bowiem używanie danej jednostki do określonych celów, tj. do żeglugi na pełnym morzu i przewożenia odpłatnie pasażerów bądź w celach handlowych, przemysłowych lub do połowów, jak również do celów ratowniczych i udzielania pomocy na morzu oraz do rybołówstwa przybrzeżnego. Zatem tylko takie wykorzystanie jednostek jest warunkiem skorzystania z 0% stawki VAT przy ich dostawie.

Rozszerzając katalog jednostek pływających mieszczących się w art. 83 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, umożliwiono także skorzystanie z preferencyjnej stawki VAT dostawcom części oraz wyposażenia do tego typu jednostek, zarówno nowo budowanych, jak i eksploatowanych.

Doprecyzowano również przepis art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy, zgodnie z którym stawka VAT w wysokości 0% stosowana będzie do dostawy części i wyposażenia, jeżeli są one wbudowywane w te jednostki lub służą ich eksploatacji. Będzie to korzystne przede wszystkim dla stoczni, ponieważ poprawi się ich płynność finansowa (zamawiane części i wyposażenie do większej liczby statków byłyby kupowane przez stocznie w cenach netto).

Analogiczne rozwiązania do powyższych, zastosowano w zakresie importu jednostek pływających, ich części i wyposażenia (zmiana do art. 83 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 148 dyrektywy 2006/112/WE Rady, państwa członkowskie zwalniają z podatku m.in. następujące transakcje:

a) dostawy towarów w celu zaopatrzenia w paliwo i zaopatrzenia ogólnego jednostek pływających przeznaczonych do żeglugi na pełnym morzu i przewożących odpłatnie pasażerów lub używanych do celów handlowych, przemysłowych lub do połowów, jak również statków ratowniczych i udzielających pomocy na morzu oraz jednostek pływających przeznaczonych do rybołówstwa przybrzeżnego, z wyłączeniem, w przypadku tych ostatnich, dostaw prowiantu na pokład,

b) dostawy towarów w celu zaopatrzenia w paliwo i zaopatrzenia ogólnego okrętów wojennych objętych kodem 8906 10 00 nomenklatury scalonej (NS), opuszczających ich własne terytorium i kierujących się do portu lub kotwicowiska znajdującego się poza terytorium danego państwa członkowskiego,

c) dostawę, przebudowę, naprawę, konserwację, czarterowanie oraz wynajem jednostek pływających, o których mowa w lit. a) oraz dostawę, wynajem, naprawę i konserwację sprzętu, łącznie ze sprzętem rybackim, będącego częścią tych jednostek lub służącego ich eksploatacji,

d) świadczenie usług innych niż usługi, o których mowa w lit. c), na bezpośrednie potrzeby jednostek pływających, o których mowa w lit. a), oraz ich ładunków.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.)

Ustawa z dnia 6.07.2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (Dz. U. poz. 1206)