Rozliczanie podatku akcyzowego od zużytej energii elektrycznej

Jesteśmy zakładem produkcyjnym posiadającym lokale mieszkaniowe. Otrzymujemy co dwa miesiące faktury za zużycie energii elektrycznej na klatkach schodowych w posiadanych lokalach. Faktury nie zawierają w cenie netto podatku akcyzowego ponieważ jesteśmy podmiotem posiadającym koncesję na wytworzenie, dystrybucję i obrót energią. Koszty energii przenosimy na lokatorów w czynszu. Kiedy powinniśmy naliczyć i odprowadzić podatek akcyzowy od zużytej energii?

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku akcyzowym przedmiotem opodatkowania akcyzą jest zużycie energii elektrycznej przez podmiot posiadający koncesję na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r. poz. 1059 ze zm.).

Jak wynika z tego przepisu, opodatkowaniu podlega zużycie energii elektrycznej przez nabywcę posiadającego jedną z wyżej wymienionych koncesji. Nie jest natomiast czynnością opodatkowaną sprzedaż energii elektrycznej temu podmiotowi.

Tak więc, każdy podmiot posiadający jedną z czterech koncesji energetycznych powinien nabywać całą energię elektryczną bez akcyzy. Dopiero następujące po nabyciu czynności należy rozpatrywać z punktu widzenia ich opodatkowania akcyzą, tj. jako zużycie własne lub dalszą odsprzedaż. W rezultacie podmiot posiadający koncesję energetyczną powinien nabywać energię elektryczną bez akcyzy, a następnie całość energii elektrycznej zużytej na własne potrzeby powinna być opodatkowana akcyzą na zasadach samoobliczenia i wykazana w deklaracji akcyzowej.

W myśl art. 11 ust. 1 ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym, obowiązek podatkowy powstaje z dniem zużycia energii elektrycznej w przypadkach, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3 ustawy.

Podatnikiem akcyzy zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą lub wobec której zaistniał stan faktyczny podlegający opodatkowaniu akcyzą.

W myśl art. 16 ust. 1 ustawy, podmiot prowadzący działalność gospodarczą jest obowiązany, przed dniem wykonania pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą lub pierwszej czynności z wykorzystaniem wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, złożyć zgłoszenie rejestracyjne właściwemu naczelnikowi urzędu celnego.

Podstawą opodatkowania energii elektrycznej jest jej ilość, wyrażona w megawatogodzinach (MWh), zaś stawka akcyzy na energię elektryczną wynosi 20,00 zł za megawatogodzinę (art. 89 ustawy o podatku akcyzowym).

W przypadku energii elektrycznej podatnik jest obowiązany zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 ustawy, bez wezwania organu podatkowego, składać właściwemu naczelnikowi urzędu celnego deklaracje podatkowe według ustalonego wzoru oraz obliczać i wpłacać akcyzę na rachunek właściwej izby celnej, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło zużycie energii elektrycznej - w przypadkach, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 3 ustawy. Przepis ten nie ma zastosowania do podmiotów posiadających koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej w rozumieniu przepisów ustawy Prawo energetyczne, które zużywają energię elektryczną na cele zwolnienia, o którym mowa w art. 30 ust. 6, 7 lub 7a, i nie są podatnikami z tytułu innych czynności, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy.

W art. 30 ust. 6 i 7 ustawy zostały wskazane czynności podlegające zwolnieniu od akcyzy, czyli zużycie energii elektrycznej:

w procesie produkcji energii elektrycznej, jak również zużycie tej energii w celu podtrzymywania tych procesów produkcyjnych;
w procesie produkcji energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu.

Ponadto art. 30 ust. 7a ustawy, wprowadza zwolnienie od akcyzy energii elektrycznej wykorzystywanej: do celów redukcji chemicznej, w procesach elektrolitycznych, metalurgicznych oraz mineralogicznych.

Zgodnie z przytoczonymi przepisami, podmiot mający jedną z koncesji energetycznych, zużywając energię elektryczną, która nie została jeszcze opodatkowana, zobowiązany jest do zapłaty akcyzy oraz wykazania jej w deklaracji składanej do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło zużycie.

Podmiot ten zobowiązany jest również do prowadzenia ewidencji ilościowej energii elektrycznej (art. 138h ust. 1 pkt 2 ustawy). Ewidencje tę należy sporządzać na podstawie wskazań urządzeń pomiarowo-rozliczeniowych podmiotu zużywającego energię, a w przypadku braku urządzeń pomiarowych - na podstawie współczynnikowo określonego poziomu poboru energii przez poszczególne urządzenia, wskazanego w dokumentacji prowadzonej przez podatnika (art. 138h ust. 3 ustawy).

W myśl art. 138h ust. 5 pkt 5 ustawy ewidencja powinna zawierać odpowiednio dane niezbędne do określenia w okresach miesięcznych, z dokładnością do 0,001 MWh, łącznej ilości energii elektrycznej zużytej na potrzeby własne.

Reasumując

Zakład produkcyjny posiadający koncesje na wytwarzanie, dystrybucję i obrót energią elektryczną, zużywając energię elektryczną dokonuje czynności będącej przedmiotem opodatkowania akcyzą. Stając się podatnikiem podatku akcyzowego, zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji ilościowej energii elektrycznej. Wobec powyższego powinien dysponować danymi pozwalającymi na określenie w okresach miesięcznych z dokładnością do 0,001 MWh łącznej ilości zużytej energii elektrycznej na potrzeby własne.

Podatek akcyzowy od zużytej energii elektrycznej powinien wpłacać za okresy miesięczne do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło zużycie energii elektrycznej na konto Centrum Rozliczeń Izby Celnej w Krakowie. Natomiast deklarację akcyzową w zakresie energii elektrycznej AKC-4 wraz z załącznikiem AKC-4/H należy składać do właściwego naczelnika urzędu celnego.