Handlując w internecie można stać się podatnikiem VAT

Osoby nieprowadzące działalności gospodarczej sprzedające towary przez internet muszą mieć świadomość tego, że organy podatkowe sprawdzają aukcje internetowe. Zwracają one uwagę na wielorakość sprzedawanych towarów, ilość przeprowadzanych transakcji oraz wysokość obrotów z tytułu ich sprzedaży. Wszystko to może świadczyć o tym, że fiskus uzna je za prowadzące taką działalność.

Działalność gospodarcza

Opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast podatnikami VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Wynika to z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ministerstwo Finansów udzielając odpowiedzi na interpelację poselską nr 15274 (z dnia 4 kwietnia 2013 r.) zwróciło uwagę, że od dnia 1 kwietnia 2013 r., zgodnie z nowym brzmieniem art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, definiującym pojęcie działalności gospodarczej, nie jest realizowana opcja uznania za podatnika każdego, kto dokonuje określonych transakcji związanych z działalnością gospodarczą w sposób okazjonalny. Wprowadzona zmiana nie oznacza jednak, że nie jest objęty podatkiem VAT podmiot, który prowadząc działalność gospodarczą, wykona np. tylko jedną transakcję.

Tak więc podmiot, który sprzedaje towary przez internet, może stać się podatnikiem VAT, jeżeli wykonywane przez niego czynności mają cechy działalności gospodarczej. Organy podatkowe, sprawdzając aukcje zawierane na portalach internetowych, zwracają się do właścicieli portali z prośbą o dostarczenie danych sprzedających. Należy podkreślić, że tłumaczenie się osoby zawierającej duże ilości transakcji sprzedaży, iż wyprzedaje swój majątek osobisty, np. pochodzący z kolekcji rodzinnej, nie zawsze przekona organ podatkowy.

Orzeczenia sądów administracyjnych

Stanowisko organów podatkowych potwierdza także orzecznictwo sądów administracyjnych. WSA w Olsztynie w prawomocnym wyroku z dnia 29 czerwca 2011 r., sygn. akt I SA/Ol 275/11, stwierdził, że przez działalność handlową należy rozumieć dokonywanie w sposób zorganizowany zakupu towarów w celu ich odsprzedaży w sposób wskazujący na zamiar kontynuacji tej działalności. Działalnością handlową nie jest natomiast sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu odsprzedaży, lecz spożytkowania w celach osobistych. Przy czym, w sytuacji gdy osoba sprzedająca przedmioty swoim zachowaniem wykaże, że realizując tę sprzedaż działa w charakterze handlowca i chce oprócz tej transakcji kontynuować tę działalność, to sprzedaż taka będzie opodatkowana VAT. Tak więc sprzedaż przez internet np. używanych ubrań po sobie nie będzie uznana za działalność gospodarczą.

Natomiast NSA w wyroku z dnia 2 lipca 2014 r., sygn. akt I FSK 1132/13, rozpatrywał skargę kasacyjną podatnika, który za pośrednictwem internetu sprzedawał odzież, perfumy znanych marek oznaczonych znakami towarowymi bez prawa do ich używania. Sprzedający twierdził, że sprzedaż ta nie podlega VAT, bowiem przepisów ustawy o VAT nie stosuje się do czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy. Skoro nie mógł on legalnie dysponować towarami oznaczonymi znakami towarowymi, to tym samym ich sprzedaż nie może być przedmiotem prawnie skutecznej umowy. W ocenie organu podatkowego czynności te, przy zachowaniu wymogów określonych prawem, mogły być przedmiotem legalnego obrotu. Tym samym nie podlegały one wyłączeniu spod działania ustawy o VAT z mocy obowiązujących przepisów. Takiego samego zdania był NSA, który wyjaśnił, że wyłączenie z art. 6 ustawy o VAT ma bardzo ograniczone znaczenie, gdyż pozostaje ono w konfrontacji z jedną z podstawowych zasad systemu VAT, jaką jest powszechność tego podatku. Wyraża się ona w tym, że przedmiotem opodatkowania objęte są wszelkie dostawy towarów i świadczenia usług za wynagrodzeniem, niezależnie od tego, na jakim etapie obrotu są realizowane, tzn. czy mają one np. charakter zaopatrzeniowy, inwestycyjny, czy też konsumpcyjny, oraz niezależnie od tego, jaki podmiot je realizuje.

Natomiast NSA w wyroku z dnia 1 lipca 2014 r., sygn. akt FSK I 879/13, rozpatrywał skargę kasacyjną podatnika, który sprzedawał motocykle. Podatnik twierdził, że kupował je w celach kolekcjonerskich (11 sztuk). NSA podkreślił, że podatnik na przestrzeni dwóch lat zakupił, a następnie sprzedał dużą ilość motocykli. Skala tych czynności świadczy o tym, że nie były to zakupy na własne potrzeby. Tłumaczenia podatnika dotyczące kolekcjonowania motocykli czy też konieczności sprzedaży były zdaniem Sądu nielogiczne.

Zwolnienie podmiotowe z VAT

Osoba dokonująca sprzedaży przez internet nie zawsze od razu staje się czynnym podatnikiem VAT. Przepisy ustawy o VAT dopuszczają bowiem możliwość korzystania ze zwolnienia z VAT z uwagi na wysokość sprzedaży. Jak wynika z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, zwalnia się z VAT sprzedaż dokonaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim (lub bieżącym) roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Przy czym, gdy osoba taka działalność rozpoczyna w trakcie roku, kwotę tę oblicza proporcjonalnie do okresu jej prowadzenia.

Jednak ze zwolnienia tego nie mogą korzystać podatnicy dokonujący sprzedaży wyrobów wymienionych w art. 113 ust. 13 ustawy o VAT, w tym m.in. wyrobów jubilerskich.

Ponadto, aby podatnik zwolniony z VAT mógł prawidłowo ustalić moment przekroczenia wyżej wskazanego limitu sprzedaży, musi prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży. Podatnik zwolniony z VAT jest obowiązany do ewidencjonowania sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed rozpoczęciem sprzedaży w dniu następnym.

"Słusznie bowiem sąd I instancji zauważył, że analiza danych dotyczących sprzedawanego towaru nie mogła prowadzić do wniosku, że przedmiotem sprzedaży były towary »używane«. W treści aukcji brak było informacji dotyczących stopnia zużycia sprzedawanych towarów, uszkodzeń, zabrudzeń. Ponadto charakter znacznej części towarów, takich jak: kosmetyki (blisko 80% ogółu sprzedawanego towaru), suszona wołowina - wykluczają, aby mogły to być towary używane, gdyż są to produkty, które przez jednorazowe użycie ulegają zniszczeniu i tym samym tracą wszelką przydatność handlową. Za logiczne uznać należało również te wywody sądu I instancji, które odnosiły się do argumentacji strony o zakupywaniu ogromnej ilości towaru, co w porównaniu do osiąganych przez skarżącego dochodów podważało prezentowane stanowisko o podejmowaniu czynności w ramach zarządzania majątkiem prywatnym".

Wyrok NSA z dnia 23 maja 2014 r., sygn. akt I FSK 851/13

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.)