Opłata recyklingowa przy sprowadzaniu aut zakwestionowana przez Komisję Europejską

Handluję częściami samochodowymi i sprowadzam używane samochody z zagranicy. Dla zarejestrowania sprowadzonego pojazdu jestem zobowiązany zapłacić opłatę recyklingową w wysokości 500 zł. Czy istnieje możliwość ominięcia tego kosztu, skoro opłata ta została zakwestionowana przez Unię?

Na dzień dzisiejszy uregulowania krajowe zobowiązują producentów i importerów samochodów sprowadzających rocznie powyżej 1.000 aut obowiązkowo do stworzenia sieci stacji demontażu i punktów zbierania pojazdów. Z kolei osoby fizyczne sprowadzające mniej niż 1.000 samochodów zobowiązane zostały do zapłaty 500 zł opłaty recyklingowej, która obowiązuje od 1 stycznia 2006 r. na podstawie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. z 2013 r. poz. 1162). Z wpłat, które trafią na konto Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, pokrywane są przyszłe koszty utylizacji pojazdu. Rzecz w tym, że opłata recyklingowa dyskryminuje prywatnych importerów, ponieważ tylko oni muszą płacić, podczas gdy importerzy i producenci są z niej zwolnieni pod warunkiem, że utworzą sieć stacji zbierania i demontażu pojazdów. Występuje tutaj dyskryminacja, gdyż podmioty te są nierówno traktowane.

W związku z tym Komisja Europejska zakwestionowała opłatę recyklingową już 5 lat temu, twierdząc, że dyskryminuje ona prywatnych importerów używanych aut. Przez ten okres pojawiły się różne warianty nowelizacji ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, które miały na celu dostosowanie krajowych uregulowań do przepisów unijnych. Ostatecznie żadne przepisy nie weszły w życie.

W konsekwencji w połowie października KE skierowała do Trybunału Sprawiedliwości Unii sprawę przeciwko Polsce w związku z niewłaściwym wdrażaniem unijnych przepisów dotyczących pojazdów wycofanych z eksploatacji. Komisja stwierdziła w swojej opinii, że pobieranie opłaty od użytkownika pojazdu w formie opłaty recyklingowej jest sprzeczne z dyrektywą 2000/53/WE w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji. Ta nakazuje poszczególnym państwom członkowskim Unii, by zapewniły, aby producenci pokryli wszystkie lub znaczącą część kosztów recyklingu pojazdów. Tymczasem w Polsce koszty te przerzucono na indywidualnych użytkowników aut, czyli konsumentów.

Mimo że opłata recyklingowa w obecnej formule została zakwestionowana parę lat temu, nadal jest pobierana, ponieważ krajowe przepisy wciąż nie zostały dostosowane do unijnych. Nie ma więc takiej możliwości, by ominąć polskie prawo przy sprowadzeniu używanych pojazdów z zagranicy nie opłacając opłaty recyklingowej. Istnieje jedynie możliwość dochodzenia sprawiedliwości na drodze sądowej. Ta jest jednak długotrwała i kosztowna.

Biorąc pod uwagę, że KE pozwała Polskę do TS, należy się spodziewać, iż w najbliższym czasie ustawa o recyklingu pojazdów (…) zostanie znowelizowana. Obecny jej projekt likwiduje opłatę recyklingową w wysokości 500 zł.