Stawka podatku od nieruchomości za domek letniskowy

Kupiłam po sezonie działkę zabudowaną domkiem letniskowym. Zamierzam zamieszkać w tym budynku i uczynić z niego moje stałe miejsce pobytu (domek nadaje się do całorocznej eksploatacji). Gmina jednak oznajmiła, iż wymierzy mi podatek od budynku według stawki wyższej, uznając, że z dokumentacji architektonicznej i budowlanej wynika, iż domek ma charakter rekreacyjny, letniskowy. Czy słusznie?

Kwestia poruszona w pytaniu jest niewątpliwie sporna i różnie rozstrzygana w gminach. Stanowisko gminy może być błędne, choć wszystko zależy od całokształtu okoliczności sprawy.

Przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości objęte są m.in. budynki lub ich części. Rada gminy w swojej uchwale określa stawki podatku, przy czym nie mogą one przekroczyć wartości maksymalnych określonych w przepisach. W przypadku budynków wysokość podatku jest różna w zależności od przeznaczenia obiektu - niższa jest, gdy budynek ma charakter mieszkalny, wyższa natomiast, gdy budynek związany jest z prowadzeniem działalności gospodarczej bądź gdy jest wykorzystywany do celów "pozostałych" (a więc niemieszkaniowych oraz niegospodarczych).

W przepisach ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie ma legalnej definicji pojęcia "budynek mieszkalny", znajduje się jedynie ogólna definicja terminu "budynek". W tej kwestii wypowiada się Prawo geodezyjne i kartograficzne. Stanowi ono, że podstawę m.in. wymiaru podatków stanowią dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków. Ewidencja ta powinna zawierać - w odniesieniu do budynku - jego położenie, przeznaczenie, funkcję użytkową i ogólne dane techniczne. Z przepisów tych wynika jednak, że dla ustalenia właściwej stawki podatku od nieruchomości organy podatkowe powinny przede wszystkim ustalić podstawową funkcję użytkową budynku. Ta bowiem jego cecha pozwala na zaklasyfikowanie go do odpowiedniego rodzaju. Zgodnie ze stanowiskiem wyrażanym przez sądy, przy ustalaniu tej funkcji organy podatkowe powinny brać pod uwagę sposób posiadania budynku - czy ma ono na celu zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, czy też inne cele.

Faktyczny sposób korzystania z obiektu, jego aktualna funkcja użytkowa, powinny decydować o wysokości podatku od nieruchomości.

Z powyższego wynika zatem, iż gmina wymierzając podatek powinna nie tyle brać pod uwagę dokumentację architektoniczną czy budowlaną (bo ta reguluje zupełnie inne kwestie), co faktyczne korzystanie z obiektu i to, jaką spełnia funkcję użytkową w danym momencie. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 22 września 2009 r., sygn. akt II FSK 542/08, wyraźnie wskazał, że nie może mieć decydującego znaczenia dla ustalenia stawki opodatkowania budynku charakter terenu, na jakim został on posadowiony, bowiem ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie przewiduje takiego kryterium.