Podstawa opodatkowania podatkiem od nieruchomości dla budowli

Prowadzimy działalność w formie spółki akcyjnej. W księgach rachunkowych posiadamy dla budowli dwie wartości – jedną bilansową, a drugą podatkową. Czy powinniśmy płacić podatek od nieruchomości dla budowli od ich wartości bilansowej, czy podatkowej?

W sytuacji opisanej w pytaniu, podstawę opodatkowania dla budowli, stanowi wartość ustalona zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji podatkowej.

W myśl bowiem art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 849 ze zm.), podstawę opodatkowania dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, stanowi wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych, ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

Stawki podatku od nieruchomości
dostępne są w serwisie
www.wskazniki.gofin.pl
w zakładce Inne podatki i opłaty

Natomiast w sytuacji gdy od budowli lub ich części nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych – podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa, określona przez podatnika na dzień powstania obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości. Jeżeli budowle lub ich części, od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych, zostały ulepszone lub zgodnie z przepisami o podatkach dochodowych nastąpiła aktualizacja wyceny środków trwałych – podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego następującego po roku, w którym dokonano ulepszenia lub aktualizacji wyceny środków trwałych.

W księgach rachunkowych podatek od nieruchomości odnosi się w ciężar kosztów działalności operacyjnej jednostki, a dokładnie na konto kosztów rodzajowych 40-3 "Podatki i opłaty" bądź na odpowiednie konto zespołu 5, zapisem:

– Wn konto 40-3 "Podatki i opłaty" lub konto zespołu 5,
– Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne".

Z kolei wpłatę raty podatku od nieruchomości ewidencjonuje się zapisem:

– Wn konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne",
– Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący".

Należy ponadto zaznaczyć, że przy ewidencji księgowej podatku od nieruchomości należy kierować się obowiązującą w rachunkowości zasadą memoriału zdefiniowaną w art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Stanowi ona, że w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty. Zatem podatek od nieruchomości należny od jednostki np. za 2015 r. powinien obciążyć jej koszty operacyjne w 2015 r.

Przy ewidencji podatku od nieruchomości w księgach rachunkowych wskazane jest również uwzględnić zasadę współmierności określoną w art. 6 ust. 2 ustawy o rachunkowości, która mówi o tym, że do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego zaliczane będą koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres sprawozdawczy koszty, które jeszcze nie zostały poniesione. Zasada ta wiąże się z postanowieniami art. 39 ustawy o rachunkowości, w świetle którego w odniesieniu do kosztów dotyczących przyszłych okresów sprawozdawczych jednostki dokonują czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Jeśli więc kwota podatku od nieruchomości wpływa znacząco na wynik finansowy bieżącego okresu jednostki, wskazane jest ją rozliczać w czasie przez konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów" i odpisywać w koszty danego okresu 1/12 części tego podatku.