Ulga podatkowa przy nabyciu mieszkania w drodze spadku

Rok temu zmarła moja ciocia, jednak dopiero teraz odbyła się sprawa spadkowa. Ciocia uczyniła w testamencie zapis na moją rzecz i zobowiązała spadkobierców do przekazania mi jej małego mieszkania. Dowiedziałem się, że po spełnieniu kilku warunków mogę nie płacić podatku od spadków i darowizn. O jakich warunkach mowa?

Taka możliwość istnieje. Co do zasady, nabycie m.in. w drodze zapisu czy spadku od rodzeństwa rodziców (np. ciotki) praw powyżej określonej kwoty powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Jednak, z uwagi na przedmiot nabycia, którym w tym przypadku jest lokal mieszkalny, podatnik może skorzystać z ulgi. Dzięki zastosowaniu takiej ulgi do podstawy opodatkowania nie wlicza się czystej wartości nabytego lokalu, do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. Skoro Czytelnik podaje, że mieszkanie jest małe, to z pewnością zostanie ono w całości objęte wspomnianą ulgą.

Aby z ulgi skorzystać, podatnik musi zamieszkiwać w nabytym lokalu (budynku) będąc w nim zameldowanym na pobyt stały i nie może dokonać jego zbycia przez okres 5 lat, licząc od dnia złożenia zeznania podatkowego (lub zawarcia umowy w formie aktu notarialnego przy darowiźnie). Jeśli zaś podatnik w mieszkaniu nie mieszka, okres ten liczony jest od dnia jego zamieszkania, potwierdzonego zameldowaniem na pobyt stały. Musi to nastąpić w okresie jednego roku od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia aktu notarialnego. Stanowi o tym art. 16 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. nr 93, poz. 768 ze zm.).

Co szczególnie ważne, podatnik nie może posiadać praw do innego mieszkania (budynku mieszkalnego), a gdyby je posiadał, musi w określonym terminie zbyć je albo rozwiązać określoną umowę (np. umowę najmu). Szczegółowe informacje o dalszych wymogach dotyczących ulgi można znaleźć w powołanym przepisie.

Gdyby zdarzyło się, że podatnik dokona zbycia mieszkania przed upływem wymaganego terminu, taka okoliczność stanowić będzie podstawę do nałożenia na niego podatku. Nie dotyczy to tych przypadków, gdy zbycie mieszkania uzasadnione było koniecznością zmiany warunków lub miejsca zamieszkania. W takiej sytuacji środki ze sprzedaży muszą zostać wykorzystane na ściśle określony cel związany z nabyciem innego mieszkania i to w terminie maksymalnie dwóch lat od dnia zbycia. Wymaga się wówczas także, aby łączny okres zamieszkiwania w zbytym i nowo nabytym lokalu mieszkalnym (budynku), potwierdzony zameldowaniem na pobyt stały, wynosił 5 lat.