Dodatkowe pieniądze od wspólników dla spółki osobowej z PCC

Wspólnicy spółki jawnej chcą ją wspomóc finansowo, wnosząc dodatkowe środki na kapitał zapasowy. Będą one podlegały zwrotowi w każdej chwili. W ocenie wspólników czynność ta nie będzie stanowiła wniesienia dodatkowych wkładów, pożyczki ani dopłat. Czy w takich okolicznościach dofinansowanie spółki jest wolne od PCC?

NIE. Opisane dofinansowanie spółki osobowej w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych należy uznać za opodatkowane PCC jako dopłata do spółki osobowej.

Umowa spółki i jej zmiana podlega PCC. Przy tym modyfikacja umowy skutkuje opodatkowaniem, o ile powoduje ona podwyższenie podstawy opodatkowania PCC, z zastrzeżeniem art. 1 ust. 3 pkt 4 ustawy o PCC (Dz. U. z 2017 r. poz. 1150 ze zm., patrz ramka).

W orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowany jest pogląd dopuszczający możliwość wnoszenia dopłat do spółki osobowej. Pokreślane jest przy tym, że wymogi prawne wskazane w K.s.h. odnoszące się do dopłat w spółce z o.o. (np. konieczność uregulowania w umowie spółki, obowiązek obciążenia wszystkich wspólników) nie dotyczą dopłat realizowanych w spółkach osobowych (w rozumieniu ustawy o PCC). Wymienienie dopłat w przepisach art. 1 ust. 3 pkt 1 i pkt 2 ustawy o PCC odnoszących się do spółek osobowych i kapitałowych oznacza, że objęte są opodatkowaniem w obu rodzajach spółek i że nie są tożsame pod względem formalnoprawnym.

Sądy administracyjne wskazują, że na gruncie przepisu art. 1 ust. 3 pkt 1 ustawy o PCC za dopłatę uznać należy czynności dokonane przez wspólników spółki osobowej polegające na zasileniu finansowym spółki o charakterze zwrotnym, które nie jest ani pożyczką, ani wniesieniem lub podwyższeniem wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego. Skutkiem działań wspólników jest bowiem dokapitalizowanie spółki przez przekazanie spółce do dyspozycji dodatkowych środków pieniężnych (por. wyroki WSA we Wrocławiu z dnia 8 grudnia 2015 r., sygn. akt I SA/Wr 1607/15, WSA w Szczecinie z dnia 2 lipca 2015 r., sygn. akt I SA/Sz 483/15. NSA w wyroku z dnia 20 marca 2018 r., sygn. akt II FSK 698/16, oddalił skargę kasacyjną od wyroku WSA z dnia 8 grudnia 2015 r.).

Z takim poglądem zgodził się także WSA w Warszawie w wyroku z dnia 29 sierpnia 2017 r., sygn. akt III SA/Wa 2467/16. Dodał przy tym, że w realiach rozpoznawanej przez niego sprawy nie można uznać, że czynność opisana we wniosku stanowi dopłatę. Istotą dopłat jest ich zwrotny charakter, tymczasem we wniosku o udzielenie interpretacji wskazano, że wpłaty wnoszone do spółki nie będą podlegały zwrotowi. W konsekwencji zgodził się ze spółką, że dokonanie przez komandytariusza spółki komandytowej bezzwrotnych wpłat do spółki komandytowej przeznaczonych na kapitał zapasowy, który będzie w niej utworzony, nie podlega opodatkowaniu PCC.

PCC od umowy spółki osobowej

Ustawa o PCC wskazuje czynności, jakie kwalifikuje się za zmianę umowy spółki. Przy spółce osobowej są to:

-	wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki,
-	pożyczka udzielona spółce przez wspólnika,
-	dopłaty,
-	oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania (art. 1 ust. 3 pkt 1 ustawy o PCC, por. też art. 1 ust. 3 pkt 3-4 ustawy o PCC).

Podatnikiem PCC od umowy spółki handlowej jest spółka. Stawka PCC w tym przypadku wynosi 0,5%. Zwolnienia od PCC w przypadku umowy spółki wskazuje art. 9 pkt 11 ustawy o PCC. Żadne z nich nie dotyczy dofinansowania spółki osobowej. Obowiązek podatkowy w sytuacji zmiany umowy spółki powstanie z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.