PCC w spółce cywilnej przy zamianie wspólników

Na mocy aneksu do umowy spółki cywilnej najpierw do spółki przystąpi trzecia osoba, następnie jeden z nas wystąpi ze spółki. Osoba przystępująca do spółki wniesie wkład 50.000 zł, a wspólnik występujący ze spółki dostanie tę samą kwotę tytułem rozliczenia. Zatem majątek spółki nie ulegnie powiększeniu. Czy w tych okolicznościach spółka będzie musiała rozliczyć się z PCC?

Z okoliczności opisanych w pytaniu wynika, że w spółce dojdzie do zamiany wspólników w dwóch etapach. W ramach pierwszego do spółki dołączy trzeci wspólnik, który wniesie wkład o określonej wartości. Natomiast w drugim etapie jeden z dotychczasowych wspólników wystąpi ze spółki. W ramach rozliczenia wspólnicy wypłacą mu uzgodnioną kwotę. Takie rozwiązanie jest dopuszczalne w świetle prawa. Szerzej na ten temat pisaliśmy w GP nr 72 z 2013 r., na str. 17.

PCC podlega umowa spółki, a także jej zmiana, jeżeli powoduje ona podwyższenie podstawy opodatkowania PCC, z zastrzeżeniem, które nie dotyczy omawianych okoliczności. W przypadku umowy spółki osobowej za zmianę umowy uważa się m.in. wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki.

Przyjęcie wspólnika, który wniesie wkład pieniężny do spółki, spowoduje konieczność rozliczenia PCC. Nie ma tutaj znaczenia fakt, że w związku z wystąpieniem ze spółki, inny wspólnik dostanie taką samą kwotę, jaka wcześniej zostanie wniesiona do spółki. Są to bowiem różne czynności prawne, w pierwszym przypadku chodzi o powiększenie grona wspólników, w drugim o wystąpienie wspólnika. Na skutek zmiany umowy spółki polegającej na przyjęciu kolejnego wspólnika zwiększy się majątek spółki o wkład pieniężny, jaki wniesie nowy wspólnik.

Obowiązek podatkowy ciążyć będzie solidarnie na wspólnikach (dwóch dotychczasowych i nowym, który przystępuje do spółki). Podstawę opodatkowania stanowi wartość wkładów powiększających majątek spółki osobowej. Uczestnicy spółki zobowiązani będą złożyć deklarację (na drukach PCC-3 i PCC-3/A) w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na siedzibę spółki oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Stawka PCC od umowy spółki wynosi 0,5%.

Jedynie w przypadku czynności dokonywanych w formie aktu notarialnego, rozliczeniem PCC zajmuje się notariusz.