Pożyczka dla spółki z o.o. od pracownika a PCC

Pracownik udzieli pożyczki spółce z o.o. Według jakich zasad trzeba będzie rozliczyć się z urzędem skarbowym? Czy wystarczy, że spółka złoży deklarację PCC? Czy pracownik też musi złożyć deklarację? Ile wynosi stawka podatku?

Umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych gdy spełnia kryteria, o których mowa w art. 1 ust. 4 ustawy o PCC (Dz. U. z 2010 r. nr 101, poz. 649 ze zm.). Zgodnie z nim, z zastrzeżeniem art. 1 ust. 5 ustawy o PCC (dotyczącym umowy spółki oraz jej zmiany), PCC podlegają czynności cywilnoprawne, w tym umowy pożyczki, jeżeli ich przedmiotem są rzeczy znajdujące się lub prawa majątkowe wykonywane:

na terytorium RP;
za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium RP i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium RP.

Pożyczka nie podlega PCC, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonywania tej czynności jest opodatkowana lub zwolniona z VAT (art. 2 pkt 4 ustawy o PCC). Wyłączenie to nie dotyczy sytuacji, gdy pożyczka jest poza zakresem ustawy o VAT, np. udzielana jest przez osobę nieprowadzącą działalności gospodarczej.

Co istotne, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i ciąży na biorącym pożyczkę (tu: na spółce z o.o.). W przypadku umowy zawartej w innej formie niż forma aktu notarialnego (np. w zwykłej formie pisemnej) spółka zobowiązana jest bez wezwania złożyć deklarację PCC, obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od daty powstania obowiązku podatkowego. Spółka z o.o. jako pożyczkobiorca formalności związane z zapłatą PCC powinna załatwić w urzędzie skarbowym właściwym miejscowo ze względu na adres swojej siedziby (art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o PCC).

Na osobie udzielającej pożyczki z mocy ustawy nie ciążą obowiązki związane z rozliczeniem PCC od umowy pożyczki.

Podstawę opodatkowania PCC przy umowie pożyczki stanowi kwota lub wartość pożyczki.

Podatek oblicza się mnożąc podstawę opodatkowania przez stawkę podatku (tu: 2%, w przypadkach określonych w art. 7 ust. 5 ustawy o PCC podatek obliczany jest według stawki sankcyjnej 20%).

W pytaniu nie zostało określone, czy pracownik jest jednocześnie wspólnikiem spółki. Jeżeli jest, wówczas spółka nie jest zobowiązana do zapłaty PCC. Jeżeli bowiem nie znajdzie zastosowania wyłączenie spod opodatkowania PCC (art. 2 pkt 4 ustawy o PCC), pożyczka korzystać będzie ze zwolnienia z podatku, o którym mowa w art. 9 pkt 10 lit. i) ustawy o PCC.

W przypadku gdy pracownik nie jest wspólnikiem spółki-pożyczkobiorcy, uwzględnić należy, czy zastosowanie ma inne zwolnienie (zob. np. art. 9 pkt 10 lit. a), lit. d) ustawy o PCC).

Umowa pożyczki podlega PCC, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostaje zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Z interpretacji indywidualnej Dyrektora IS w Bydgoszczy z dnia 23 lipca 2014 r., sygn. akt ITPB2/436-113/14/DSZ

Umowy pożyczki, na podstawie których Wnioskodawca otrzymuje pożyczki od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i niebędących z tytułu tych umów podatnikami podatku od towarów i usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych według stawki wynoszącej 2% kwoty lub wartości pożyczki. Stosownie do art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek zapłaty podatku ciąży na Wnioskodawcy - pożyczkobiorcy.

Z interpretacji indywidualnej Dyrektora IS w Katowicach z dnia 27 lutego 2014 r., sygn. akt IBPBII/1/436-324/13/MZ