Gazeta Podatkowa nr 66 (1628) z dnia 19.08.2019

Koszty opłat bankowych w rachunku podatkowym

Prowadzenie działalności gospodarczej bez wykorzystywania usług bankowych jest praktycznie niemożliwe, nie tylko ze względu na uwarunkowania rynkowe. Do korzystania z pośrednictwa banku w realizacji określonych płatności obligują przedsiębiorców również obowiązujące przepisy. Jednak nie każda opłata związana z bankowymi usługami na rzecz firmy generuje koszt podatkowy.

Podstawowy rachunek firmowy

Zakładając firmowy rachunek bankowy, przedsiębiorca zazwyczaj zobowiązany jest wnieść opłatę za jego założenie, a następnie regulować miesięczne płatności za jego prowadzenie. Może również płacić za dokonywane za jego pośrednictwem operacje, w tym przelewy kontrahenckie, do ZUS, podatkowe, czy też inne związane z różnymi opłatami administracyjnymi. Wskazane wydatki, pod warunkiem istnienia związku operacji dokonywanych za pośrednictwem takiego rachunku z prowadzoną przez przedsiębiorcę działalnością gospodarczą, mieszczą się w definicji kosztu podatkowego.

• gratyfikacje dodatkowe

Aby zdobyć klienta, banki podejmują różne działania promocyjne. Często w celu uatrakcyjnienia swoich produktów w ofercie założenia rachunku umieszczają dodatkowe usługi. Najczęściej są nimi pakiety ubezpieczeniowe (m.in. na życie, od utraty dochodów lub majątkowe), usługi assistance, concierge, serwis SMS czy doradztwo podatkowe i inwestycyjne.

Z interpretacji podatkowych wydawanych w tym zakresie wynika, że przedsiębiorca nie może rozliczać w kosztach podatkowych opłat za prowadzenie firmowego rachunku bankowego z dołączonym do niego pakietem ubezpieczeniowym, nawet gdy bank twierdzi, że opłata ta dotyczy wyłącznie obsługi konta. W takich przypadkach organy podatkowe uznają bowiem, że w opłatach za prowadzenie firmowego rachunku bankowego zawarte są ukryte płatności za dodatkowy produkt, który ma charakter osobisty. Banki zazwyczaj kalkulują łączną opłatę za pakiet wszystkich produktów bez wyodrębniania z niej wydatków dotyczących realizacji umowy firmowego rachunku bankowego, dlatego taka opłata według nich nie może być uznana za firmowy koszt podatkowy.

• obsługa firmowej lokaty

Popularną praktyką jest inwestowanie wolnych środków pochodzących z działalności gospodarczej w lokaty terminowe tworzone na subkontach do firmowego rachunku bankowego. Ponieważ na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 5 ustawy o pdof odsetki od tych lokat stanowią przychody z działalności gospodarczej, to w konsekwencji opłaty związane z ich założeniem, utrzymaniem i obsługą stanowią firmowe koszty podatkowe.

Rachunek ZFŚS

Zgodnie z art. 10 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1352), środkami Funduszu administruje pracodawca. Nałożenie na firmę będącą pracodawcą obowiązku takiego administrowania oznacza ponoszenie przez nią wydatków niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania Funduszu. Wśród nich znajdują się opłaty pobierane przez bank za prowadzenie rachunku bankowego Funduszu i dokonywane za jego pośrednictwem rozliczenia. Są one obligatoryjne i bez wątpienia wykazują związek z prowadzoną działalnością, spełniają więc warunki do uznania ich za koszty podatkowe.

Koszty związane z kredytem

Kredyt bankowy jest w wielu firmach podstawowym zewnętrznym źródłem finansowania - zarówno w odniesieniu do działalności inwestycyjnej, jak i bieżącej. Prowizje i opłaty pobierane przez banki w związku z udzielonym firmie kredytem podlegają rozliczeniu w kosztach, o ile faktycznie zostanie on wykorzystany na potrzeby firmowe. Nie ma tu znaczenia przeznaczenie określone dla niego w umowie kredytowej.

Moment zaliczenia ich do kosztów podatkowych uzależniony jest od celu, na jaki kredyt zostanie wykorzystany. Gdy zostanie nim sfinansowana inwestycja, ubezpieczenie kredytu, prowizja bankowa oraz opłaty związane z jego uruchomieniem i obsługą, które zostały naliczone do momentu oddania środka trwałego do używania, zwiększą wartość początkową inwestycji. Gdy kredytem zasilona zostanie bieżąca działalność firmy, to wskazane opłaty podlegają rozliczeniu w kosztach bezpośrednio.

Kosztów podatkowych nie obciążają natomiast naliczone, lecz niezapłacone albo umorzone odsetki od kredytów (art. 23 ust. 1 pkt 32 ustawy o pdof i odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o pdop) oraz odsetki, prowizje i różnice kursowe od kredytów zwiększających koszty inwestycji w okresie ich realizacji (art. 23 ust. 1 pkt 33 ustawy o pdof i art. 16 ust. 1 pkt 12 ustawy o pdop). Stąd odsetki od kredytów obrotowych, o ile są one przeznaczone na prowadzenie działalności gospodarczej, stają się kosztem z chwilą ich faktycznej zapłaty. Do kategorii kosztów podatkowych nie zalicza się odsetek naliczonych, a niezapłaconych.

Odsetki od kredytów zwiększających koszty inwestycji (m.in. na nabycie lub wytworzenie środka trwałego) naliczone do dnia przekazania składnika majątku do używania, powiększają natomiast jego wartość początkową i są kosztem poprzez odpisy amortyzacyjne. Pozostała część odsetek podlega rozliczeniu w kosztach w momencie zapłaty.

Gwarancje bankowe

Zabezpieczeniem należytego wykonania umowy może być gwarancja bankowa. Ten rodzaj zabezpieczenia występuje zazwyczaj przy zawieraniu umów (kontraktów) o znacznej wartości. W ramach gwarancji bankowej, będącej zazwyczaj usługą odpłatną, bank, jako gwarant, zobowiązuje się do zapłaty na rzecz podmiotu zlecającego realizację umowy określonej kwoty, na wypadek, gdyby podmiot realizujący umowę nie wywiązał się ze zobowiązań z niej wynikających. Z rozwiązania tego mogą przy tym skorzystać obie strony kontraktu. Takie zabezpieczenie zwiększa bezpieczeństwo transakcji, minimalizuje ryzyko niewywiązania się ze zobowiązań oraz wpływa na wiarygodność przedsiębiorcy jako partnera biznesowego. Te cechy ułatwiają, a czasami nawet decydują o podpisaniu umowy. W efekcie opłata na wykupienie gwarancji spełnia warunki do obciążenia nią firmowych kosztów podatkowych.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.)

Ustawa z dnia 15.02.1992 r. o pdop (Dz. U. z 2019 r. poz. 865 ze zm.)