Opodatkowanie świadczeń na rzecz

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 38 updof, wolne od podatku dochodowego są świadczenia otrzymywane przez emerytów lub rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Z treści tego przepisu wynika, iż zwolnione od podatku są świadczenia spełniające następujące warunki:

świadczenie otrzyma emeryt lub rencista,
świadczenie jest przyznane w związku z istniejącym uprzednio stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy lub od związków zawodowych,
kwota świadczeń nie przekroczy w roku podatkowym wysokości 2.280 zł (nadwyżka świadczeń ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu).

W myśl art. 4 pkt 1 oraz 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227 ze zm.), emerytem jest "osoba mająca ustalone prawo do emerytury", natomiast rencistą "osoba mającą ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy lub do renty rodzinnej".

Zasady otrzymywania świadczeń przedemerytalnych oraz zasady ich wypłaty i finansowania, regulowane są przepisami ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. nr 120, poz. 1252 ze zm.). Zgodnie z przepisami tej ustawy, świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie, o której mowa w art. 2 ust. 1 powołanej ustawy po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1) nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2) w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3) złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych (art. 2 ust. 3 ustawy).

Prawo do świadczenia przedemerytalnego ustaje w dniu poprzedzającym dzień nabycia prawa do emerytury (art. 4 ust. 1 pkt 2 tej ustawy) lub też ulega zwieszeniu w przypadku nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej albo podjęcia wypłaty renty strukturalnej lub świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznej (art. 4 ust. 2 tej ustawy). Wskazuje to, iż osoba pobierająca świadczenie przedemerytalne nie jest emerytem ani rencistą. Wypłacone jej przez zakład pracy świadczenia nie mogą w związku z tym korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 updof.

Z treści zwolnienia nie wynika, aby osiąganie przez emeryta lub rencistę przychodów z innych źródeł stanowiło ograniczenie w stosowaniu tego zwolnienia. Co do zasady, więc były zakład pracy zapewniający "dorabiającym" emerytom lub rencistom świadczenia uwzględnia zakres ich opodatkowania, stosując art. 21 ust. 1 pkt 38 updof. Wyjątek dotyczy emerytów lub rencistów, którzy po przejściu na emeryturę lub rentę ponownie zatrudnią się w tym zakładzie pracy, uzyskując status pracownika. W takich okolicznościach nie jest spełniony warunek przyznania świadczenia w związku z istniejącym uprzednio stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy.