Czy dochód osiągnięty przez podatnika ma wpływ na prawo do ulgi z tytułu wychowania dzieci?

Mam sześcioro dzieci, a moje dochody w 2013 r. przekroczyły pierwszy próg podatkowy. Czy w takiej sytuacji mogę skorzystać z ulgi prorodzinnej?

Ulga z tytułu wychowywania dzieci (tzw. ulga prorodzinna) przysługuje podatnikom, którzy opłacają podatek dochodowy na zasadach ogólnych (według skali podatkowej), pod warunkiem spełnienia przesłanek określonych w art. 27f ustawy o PDOF.

I tak, prawo do ulgi z tytułu wychowywania dzieci przysługuje za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik w stosunku do małoletniego dziecka:

• wykonywał władzę rodzicielską lub
   
• pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało albo
   
• sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Ponadto, z odliczenia ulgi prorodzinnej może również skorzystać podatnik, który w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego (bądź w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej) utrzymywał w roku podatkowym pełnoletnie dziecko:

1) które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywało zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną (bez względu na wiek tego dziecka oraz jego inne dochody),

2) do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkole, o której mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym bądź w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskało ono dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych:

a) w art. 27 ustawy o PDOF (dotyczącym skali podatkowej), z wyjątkiem renty rodzinnej lub

b) w art. 30b ustawy o PDOF, który dotyczy m.in. dochodów ze sprzedaży papierów wartościowych opodatkowanych 19% stawką podatku

- w łącznej wysokości przekraczającej kwotę 3.089 zł.

Dla porządku trzeba wspomnieć, że ustawodawca wykluczył możliwość korzystania z ulgi prorodzinnej w przypadku, gdy dziecko podatnika prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną 19% podatkiem liniowym lub w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych bądź karty podatkowej, ewentualnie podlega przepisom ustawy o podatku tonażowym.

W sytuacji przedstawionej w pytaniu należy zauważyć, że od 1 stycznia 2013 r. ustawodawca wprowadził kryterium dochodowe, od którego zależy możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej przez rodziców, którzy wychowują (utrzymują) tylko jedno dziecko (art. 27f ust. 2 pkt 1 ustawy o PDOF).

Kryterium to nie dotyczy natomiast podatników, którzy co najmniej przez jeden dzień w 2013 r. wykonywali władzę rodzicielską, pełnili funkcję opiekuna prawnego lub sprawowali opiekę (jako rodzice zastępczy) w stosunku do więcej niż jednego dziecka. Bowiem w ich przypadku wysokość dochodów, które osiągnęli, nie ma znaczenia.

Jeżeli zatem Czytelnik wychowywał (utrzymywał) w 2013 r. więcej niż jedno dziecko, to o ile spełnione są pozostałe warunki określone w art. 27f ustawy o PDOF, ma on prawo do ulgi prorodzinnej bez względu na wysokość dochodów, które uzyskał w 2013 r.

Trzeba przy tym pamiętać, że od 1 stycznia 2013 r. wysokość odliczenia zależy od liczby dzieci. Rodzice, którzy wychowują (utrzymują) troje i więcej dzieci uprawnionych do ulgi prorodzinnej, mogą korzystać z tej ulgi:

• na pierwsze i na drugie dziecko odpowiednio w wysokości 92,67 zł za każdy miesiąc kalendarzowy (tj. w skali roku po 1.112,04 zł),
   
• na trzecie dziecko w wysokości 139,01 zł za każdy miesiąc kalendarzowy (tj. 1.668,12 zł rocznie),
   
• na czwarte i każde kolejne dziecko w wysokości 185,34 zł za każdy miesiąc kalendarzowy (tj. 2.224,08 zł w skali roku).

Przykładowo - małżonkowie wychowujący przez cały 2013 r. sześcioro dzieci, na które przysługuje ulga prorodzinna, mają prawo odliczyć od podatku dochodowego za ten rok ulgę w łącznej wysokości 10.564,44 zł.

Omawiane odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę ulgi mogą oni odliczyć od podatku w równych częściach lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.