10 lat na dochodzenie zwrotu opłaty z tytułu wydania karty pojazdu

Roszczenie przedsiębiorcy o zwrot nienależnie pobranej opłaty z tytułu wydania karty pojazdu, uiszczonej w związku z rejestracją pojazdu sprowadzonego w ramach działalności gospodarczej z państwa członkowskiego UE, nie jest roszczeniem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej, w związku z czym przedawnia się nie po trzech, lecz dopiero po 10 latach.

STAN FAKTYCZNY:

Powód wystąpił o zapłatę kwoty 12.500 zł z odsetkami, jako równowartość nienależnie pobranych przez pozwanego opłat za wydanie 25 kart pojazdów dla samochodów sprowadzonych przez powoda z Niemiec w latach 2004-2005.

Pozwany powiat bronił się zarzutem przedawnienia podnosząc, że roszczenie powoda jako przedsiębiorcy uległo przedawnieniu po upływie 3 lat od wniesienia tych opłat. Sąd I instancji ustalił wprawdzie, że powód prowadził działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży samochodów i w jej ramach sprowadzał auta oraz występował dla nich o wydanie kart pojazdów, jednak nie uwzględnił zarzutu przedawnienia.

Powiat wniósł apelację od niekorzystnego dla siebie wyroku, zaś sąd II instancji wystąpił z zapytaniem prawnym do Sądu Najwyższego.

SĄD ORZEKŁ:

Podstawą zażądania od powoda opłat w kwotach po 500 zł za wydanie kart pojazdów był § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie wysokości opłat za kartę pojazdu. Wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 17 stycznia 2006 r., sygn. akt U 6/04, przepis ten został uznany za sprzeczny z Konstytucją. Z kolei w postanowieniu z 10 grudnia 2007 r. Trybunał Sprawiedliwości UE (sprawa C-134/07) dopatrzył się w tej samej regulacji naruszenia prawa wspólnotowego. Opłata pobierana za wydanie karty pojazdu dla samochodów używanych sprowadzonych do Polski miała bowiem cechy ukrytego podatku importowego, którego wprowadzenie naruszało swobodę przepływu towarów.

Zwrot tych opłat jako świadczeń nienależnych następuje w oparciu o przepis art. 410 § 2 Kodeksu cywilnego. Bieg przedawnienia roszczenia o zwrot opłaty za wydanie karty pojazdu rozpoczyna się z chwilą spełnienia tego świadczenia. Co do zasady, roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia, w tym o zwrot nienależnego świadczenia, przedawniają się w terminie 10-letnim.

Termin ten ma zastosowanie również do zwrotu opłat za wydanie karty pojazdu, nawet jeżeli dochodzi ich przedsiębiorca. Nie każde roszczenie przedsiębiorcy można bowiem uznać za związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Obowiązek uiszczenia opłaty za wydanie kart pojazdu nie miał żadnego związku ze statusem podmiotu występującego o wydanie karty pojazdu. Jej pobranie było czynnością z zakresu administracji publicznej, a opłata miała charakter należności podatkowej. Nie ma więc przesłanek do uznania, że roszczenie o zwrot tej opłaty przedawnia się w krótszym, trzyletnim terminie przewidzianym dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

(uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2011 r., sygn. akt III CZP 67/11)